We werden geïnterviewd…
Artikel De Stentor 1-1-2025 (premium)
Wat gebeurt er in een stad waar voor het eerst een verbod geldt op het afsteken van vuurwerk? In Zutphen viel het in de ene wijk bijna stil, maar in een andere knalde het harder dan voorheen. Tegelijk blijkt het geboden alternatief, een grote lasershow bij de Walburgiskerk, óók een knaller.
Nieke Hoitink 01-01-25
In het Waterkwartier knalt het volop. Van ratelende rotjes en harde knallen tot sterrenregens. ,,Het mag niet en daarom doen ze het juist’’, zeggen Francisca en Chris. Ze staan met vrienden rondom een oude olieton waarin een vuurtje brandt. Die staat openlijk op de stoep van de Van Heemstrastraat. ,,Traditie, dit doen we al zo lang.’’ Net als het vuurwerk, die traditie moet voor hen ook blijven: ,,Er wordt nu meer afgestoken dan andere jaren. Burgemeester, denk toch na’’, zeggen Chris en Francisca naast de rokende ton. Tussen de gevels in winkelcentrum Waterkwartier resoneren de klappers extra hard. In het vage licht van wat straatlantaarns zie je groepjes met zwarte capuchons rondhangen en soms wegrennen als ze weer wat vuurwerk van zich afgooien.
Terror ,,Wij zijn de terror van Waterkracht’’, zegt er één die zich DB noemt. ,,Wij willen vuurwerk afsteken, we hebben schijt aan de overheid.’’ Een andere jongen doet zijn capuchon af: ,,Noem mij maar Y. En we zijn niet echt terror hoor, maar als er iets gebeurt, dan kijken ze ons aan.’’ Niet heel vreemd op dit moment, want ze gooien het zware vuurwerk tegen de winkelruiten aan. Het flitst en klapt. Tot glasgerinkel komt het nu niet. ,,Maar als er geen andere plek is waar we binnen kunnen zitten, dan krijg je dit. Dan zijn wij de boosdoener, maar wij willen gewoon een plek waar we kunnen zijn’’, vult Y aan. Waarom zijn ze dan niet bij de lasershow in de binnenstad? ,,Hoe bedoel je lasershow? Wij weten van niks.’’
De gemeente Zutphen heeft twee lichtshows geregeld: een show om 20.00 uur en een show rond middernacht. Het idee is dat die shows een alternatief zijn voor het vuurwerk. Sinds deze jaarwisseling geldt in Zutphen een afsteekverbod. Nu is het zo ver. Geknal in de verte en af en toe een sierpijl. Dat is wat je aan de horizon hoort en ziet, maar in de binnenstad zelf is het redelijk rustig. In De Hoven is het bijna stil. Het verbod heeft effect, maar vuurwerkvrij is het niet, ziet ook burgemeester Wimar Jaeger: ,,Het is niet helemaal vuurwerkvrij, dat hadden we ook al wel voorspeld. Het is iets dat in moet slijten. Oude gewoontes schaf je niet in een keer af, nieuwe tradities bouw je niet in een keer op.’’
,,Het is wijkafhankelijk, heb ik het idee’’, zegt Joop Keijzer. Samen met zijn vrouw Margreet is hij naar het plein bij de Walburgiskerk gekomen. ,,We wonen hier om de hoek en wilden die lichtshow wel zien. Ik ben geen anti-vuurwerkman, maar voor de handhavers ben ik wel blij met het verbod.’’ Zijn vrouw geeft toe, dat ze het misschien te ver zouden vinden als ze uit bijvoorbeeld Leesten hadden moeten komen, maar nu willen ze dit toch even meemaken: ,,Ook omdat ik het goed vind dat ze zoiets organiseren, dan moet je ook laten zien dat je het steunt.’’
Rond half acht vult de parkeerplaats bij de rechtbank zich al snel met auto’s waar hele gezinnen uit stappen. En zodra de lasers in alle kleuren en vormen over het publiek flitsen en de Walburgistoren verlichten, hoor je ‘oh’ en ‘ah’. Met name de aanwezige kinderen zijn stellig: dit is mooier dan vuurwerk.
Boven verwachting Het plein, ‘s-Gravenhof, staat vol. Burgemeester Jaeger is blij en zelfs een beetje opgelucht: ,,Als ik eerlijk ben, was ik wel een beetje zenuwachtig of er veel mensen zouden komen. Dit is boven verwachting.’’ Rond middernacht, bij de tweede show, staat het weer vol. Maar hoe vol dit plein ook staat, het is een fractie van de totale bevolking van Zutphen. ,,Ik vond dit geweldig’’, zegt Theo van Welie. ,,Maar ik ben 54. Ik weet niet of mijn kinderen – die zijn rond de 20 – dat ook vinden. Die zijn hier nu niet, die zijn bij vrienden.’’
Oubollig Er zijn wel jongelui. Florian (21) is er met zijn vriendin Suzy (24): ,,Ik hou echt van vuurwerk, normaal steek ik ook vuurwerk af, maar nu niet vanwege het verbod. En hoe leuk ik vuurwerk ook vind, deze show vind ik ook leuk.’’ Eén ding moet wel anders, vindt Suzy: ,,Dit is echt goed georganiseerd, maar de slogan ‘Zutphen telt mee, jij toch ook?’ vind ik oubollig. Die moet even wat hipper en dan is het helemaal top.’’
